Tiêu điểm về Đối thoại Shangri-La
- Đại tướng Phan Văn Giang: Việt Nam nhất quán duy trì chính sách quốc phòng “4 không”, mong muốn sớm xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông (COC).
- Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro: Trung Quốc cần vượt qua “sự thiếu hụt lòng tin và uy tín” để cải thiện quan hệ quốc phòng với Philippines.
- Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth: Tăng hợp tác và răn đe quốc phòng; Cam kết bảo vệ Đài Loan và đồng minh.
- Tổng thống Pháp Emmanuel Macron: Kêu gọi châu Á và châu Âu đoàn kết trước cạnh tranh Mỹ-Trung.
- Tuyên bố chung Bộ trưởng quốc phòng Úc-Nhật-Mỹ-Philippines: Quan ngại các hành động gây bất ổn của Trung Quốc ở Biển Đông; ưu tiên hỗ trợ quốc phòng cho Philippines.
NHÓM TIN VỀ ĐỐI THOẠI SHANGRI-LA
Đại tướng Phan Văn Giang: Việt Nam nhất quán duy trì chính sách quốc phòng “4 không”, mong muốn sớm xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông (COC)
Ngày 31/5, tại Đối thoại Shangri-La, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Quốc phòng (BTQP) Việt Nam đã có bài phát biểu về chính sách quốc phòng của Việt Nam. Cụ thể:
- Việt Nam luôn duy trì các nguyên tắc cơ bản trong đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ và chính sách quốc phòng “bốn không”.
- Việt Nam nhất quán và kiên trì giải quyết mọi bất đồng bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ UNCLOS; thực hiện hiệu quả và đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), mong muốn sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) thực chất, duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông.
- Việt Nam cam kết là thành viên trách nhiệm và tích cực trong ASEAN, mong muốn các nước ủng hộ nỗ lực phát huy vai trò trung tâm của ASEAN.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro: Trung Quốc cần vượt qua “sự thiếu hụt lòng tin và uy tín” để cải thiện quan hệ quốc phòng với Philippines
Ngày 31/5, BTQP Philippines Gilberto Teodoro phát biểu tại Đối thoại Shangri-La ở Singapore, cho rằng Trung Quốc cần vượt qua “sự thiếu hụt lòng tin và uy tín” để cải thiện quan hệ quốc phòng với Philippines. Bộ trưởng Teodoro chia sẻ:
- Trung Quốc thường xuyên thực hiện các cuộc biểu dương lực lượng tại Biển Đông và nhắm vào Philippines.
- Quan chức quân sự Trung Quốc thường xuyên sử dụng các luận điệu tuyên truyền và thiếu linh hoạt trong đối thoại.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth: Tăng hợp tác và răn đe quốc phòng; Cam kết bảo vệ Đài Loan và đồng minh
Ngày 31/5, BTQP Mỹ Pete Hegseth phát biểu tại Đối thoại Shangri-La,
- Mỹ theo đuổi chính sách “hòa bình thông qua sức mạnh”, tăng hiện diện quân sự ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, tăng hợp tác quốc phòng, xây dựng lại năng lực răn đe toàn cầu.
- “Nước Mỹ trên hết” không có nghĩa là “nước Mỹ đơn độc”, kêu gọi các đồng minh và đối tác cùng ứng phó các mối đe dọa chung, kêu gọi các đồng minh châu Á tăng chi tiêu quốc phòng và chủ động tăng sức mạnh tập thể.
- Cam kết bảo vệ Đài Loan và đồng minh, ngăn Trung Quốc thay đổi hiện trạng ở Eo biển Đài Loan, sẵn sàng hành động quân sự dứt khoát.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc: Phát biểu của Mỹ tại Đối thoại Shangri-la chứa đầy logic bá quyền, hành vi bắt nạt và tư duy Chiến tranh Lạnh
Ngày 1/6, Thời báo Hoàn cầu đăng tải bình luận của Người phát ngôn (NPN) BQP Trung Quốc đáp lại phát biều của BTQP Mỹ tại Đối thoại Shangri-la. Cụ thể:
- Phát biểu của Mỹ chứa đầy logic bá quyền, hành vi bắt nạt và tư duy Chiến tranh Lạnh, khiêu khích chủ quyền và lợi ích của Trung Quốc.
- Trung Quốc bày tỏ bất mãn mạnh mẽ và kiên quyết phản đối điều này.
- Đài Loan là công việc nội bộ của Trung Quốc, Mỹ không có quyền cố tình sử dụng vấn đề nhằm kiềm chế Trung Quốc.
- Về Biển Đông: Trung Quốc sẽ kiên trì giải quyết bất đồng thông qua đối thoại với các quốc gia liên quan, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và quyền lợi hàng hải theo quy định của pháp luật. Trong khi đó, Mỹ lại cố tình tạo hỗn loạn tại Biển Đông thông qua việc hình thành khối hợp tác và khuấy động tình hình.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron: Kêu gọi châu Á và châu Âu đoàn kết trước cạnh tranh Mỹ-Trung
Ngày 30/5, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu khai mạc tại Đối thoại Shangri-La, kêu gọi châu Á và châu Âu hợp lực nhằm gìn giữ trật tự toàn cầu trước tình trạng quan hệ Mỹ-Trung Quốc đang có nhiều căng thẳng.
Ông cũng cho rằng, nếu không hình thành khối hợp tác, các nước sẽ phải chọn bên và điều này sẽ phá hủy các thể chế toàn cầu đã được xây dựng từ Thế chiến thứ 2.
Tuyên bố chung BTQP Úc-Nhật-Mỹ-Philippines bên lề Shangri-la: Quan ngại hành động của Trung Quốc ở Biển Đông; ưu tiên hỗ trợ quốc phòng Philippines
Ngày 31/5, BTQP Úc-Nhật-Mỹ-Philippines gặp bên lề Đối thoại Shangri-la. Đây là cuộc họp BTQP bốn bên lần thứ tư trong ba năm qua. Trong Tuyên bố chung, bốn Bộ trưởng:
- Bày tỏ quan ngại sâu sắc với các hành động gây bất ổn của Trung Quốc ở Biển Đông và Biển Hoa Đông, phản đối các nỗ lực nhằm thay đổi nguyên trạng bằng vũ lực và cưỡng ép.
- Nhận định bốn điểm hợp tác chính: (i) Đồng bộ khoá các khoản đầu tư quốc phòng; (ii) Tăng cường chia sẻ thông tin; (iii) Tăng cường an ninh mạng và khả năng phục hồi; (iv) Tăng cường khả năng phối hợp hoạt động và tương tác.
THỰC ĐỊA
Trung Quốc tập trận ở khu vực Scarborough/Hoàng Nham
Ngày 31/5, trên X, Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines cho biết quân đội Trung Quốc đã tiến hành các cuộc tuần tra sẵn sàng chiến đấu trong lãnh hải và không phận xung quanh Bãi Scarborough/Hoàng Nham và các khu vực lân cận.
Cùng ngày, đại diện Hải quân Philippines bác bỏ tuyên bố của Trung Quốc, cho biết phía Philippines không thấy các hoạt động quân sự diễn ra tại khu vực. Người phát ngôn (NPN) Roy Vincent Trinidad cho rằng phía Trung Quốc định hướng thông tin để giải quyết bất đồng chính kiến nội bộ hoặc định hình tuyên truyền quốc tế theo hướng có lợi cho Trung Quốc.
CHÍNH TRỊ-NGOẠI GIAO
Tổng thống Philippines kêu gọi ASEAN cần khẩn trương thông qua Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC)
Ngày 26/5, phát biểu trong Phiên toàn thể Hội nghị thượng đỉnh Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN Summit) lần thứ 46 tại Kuala Lumpur, Malaysia, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. hối thúc khẩn trương hoàn tất COC để ngăn chặn leo thang xung đột ở khu vực.
Philippines để ngỏ khả năng ký thêm các dàn xếp với Trung Quốc nhằm duy trì hòa bình ở Biển Đông
Ngày 27/5, phát biểu với báo chí bên lề Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 46, Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo cho biết Philippines để ngỏ khả năng đàm phán thỏa thuận bổ sung với Trung Quốc để giúp duy trì hòa bình Biển Đông. Ông cũng cảnh báo các căng thẳng địa chính trị, gồm tranh chấp Biển Đông, có thể làm gián đoạn cộng đồng, chuỗi cung ứng và tiến trình phát triển của khu vực.
Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố Trung Quốc không có quyền phản đối hoặc can thiệp vào các hoạt động hợp pháp và thường lệ của Philippines trên Biển Đông
Ngày 29/5, Bộ Ngoại giao (BNG) Philippines tuyên bố Trung Quốc không có quyền phản đối hoặc can thiệp vào các hoạt động hợp pháp và thường lệ của Philippines tại Biển Đông, đồng thời bác bỏ và phủ nhận các tuyên bố gần đây của Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines về thứ gọi là “chủ quyền” của Trung Quốc với Trường Sa.
Trước đó, Trung Quốc cáo buộc Philippines từ tháng 1 đã thực hiện 27 lần “đổ bộ trái phép” lên các thực thể, vi phạm DOC 2002.
AN NINH-QUỐC PHÒNG
Trung Quốc kêu gọi các quốc gia liên quan chấm dứt việc liên kết và gây rối ở Biển Đông và ngừng các hành động gây tổn hại đến hòa bình, ổn định khu vực
Ngày 29/5, NPN BQP Trung Quốc Trương Hiểu Cương phát biểu về tuần tra chung trên biển giữa Mỹ và Philippines. Cụ thể:
- Tình hình hiện nay ở Biển Đông nhìn chung vẫn ổn định và không có vấn đề gì liên quan đến quyền tự do hàng hải và hàng không.
- Một số quốc gia kích động đối đầu dưới danh nghĩa hợp tác, phô trương sức mạnh dưới vỏ bọc tự do, và gây hỗn loạn với cái cớ duy trì trật tự. Những hành động đó là rủi ro lớn nhất đe dọa hòa bình và ổn định ở Biển Đông.
Philippines và Liên minh Châu Âu thiết lập Đối thoại An ninh Quốc phòng, tái khẳng định cam kết chung về trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và quyền tự do hàng hải ở vùng biển tranh chấp
Ngày 2/6, Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo và Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) Kaja Kallas tuyên bố khởi động Đối thoại An ninh Quốc phòng nhằm tăng cường phối hợp về các thách thức an ninh khu vực và toàn cầu, bao gồm tranh chấp biển, thách thức không gian mạng và can thiệp của nước ngoài.
- Đối thoại dựa trên các cơ chế hiện có như Tiểu ban Hợp tác Hàng hải theo Thỏa thuận Đối tác và Hợp tác Philippines-EU, các chương trình chung như CRIMARIO II và Tăng cường Hợp tác An ninh tại và với Châu Á (ESIWA), tập trung vào nhận thức về lĩnh vực hàng hải và ổn định khu vực.
KINH TẾ-CÔNG NGHỆ
Malaysia kêu gọi ASEAN tăng cường hội nhập kinh tế khu vực và thống nhất trong nỗ lực giải quyết những bất ổn thương mại toàn cầu
Ngày 26/5, phát biểu sau Hội nghị Bộ trưởng ASEAN, Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Mohamad Hasan cho biết các quốc gia thành viên sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi mức thuế quan “có đi có lại” của Mỹ và nhấn mạnh ASEAN phải nắm bắt thời điểm để tăng cường hội nhập kinh tế khu vực, bảo vệ khu vực khỏi những cú sốc bên ngoài.
Ông cũng cho biết Malaysia đã yêu cầu triệu tập một hội nghị thượng đỉnh đặc biệt với Mỹ để thảo luận về thuế quan và hy vọng có thể diễn ra vào cuối năm nay.
GÓC NHÌN QUỐC TẾ
Joel Wuthnow: Răn đe chiến lược là phương án tối ưu nhất với Trung Quốc để ngăn quân đội Mỹ can thiệp vào kịch bản thống nhất Đài Loan
Ngày 27/5, Wars on the Rocks đăng bình luận của học giả Joel Wuthnow (Đại học Quốc phòng Mỹ) về chiến lược sử dụng vũ lực để thống nhất Đài Loan và ngăn chặn sự can thiệp từ bên ngoài của Trung Quốc. Cụ thể:
- Răn đe chiến lược là phương án “hấp dẫn” nhất với Trung Quốc để ngăn quân đội Mỹ can thiệp vào kịch bản thống nhất Đài Loan. Khả năng Mỹ can thiệp sẽ thách thức lực lượng Trung Quốc trong cả hai kịch bản chính sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan: phong tỏa hàng hải hoặc xâm lược toàn diện.
- Trung Quốc có thể áp dụng bốn cách để chống lại can thiệp của Mỹ ngay từ giai đoạn đầu của xung đột liên quan đến Đài Loan, gồm:
- Chiến tranh hủy diệt hệ thống: Đầu tư vào một kho vũ khí chính xác quy mô lớn nhằm đe dọa các mục tiêu then chốt của Mỹ.
- Phương án hành động giới hạn (Fait Accompli): Tiến hành một loạt tập trận quân sự gần Đài Loan, trong một thời điểm nhất định có thể che đậy cho một cuộc xâm lược quy ước.
- Ép buộc quốc gia: Gây áp lực lên các quan chức chính phủ của các quốc gia thứ ba, không cho phép quân đội Mỹ sử dụng căn cứ và tiếp cận lãnh thổ.
- Răn đe chiến lược: Kiểm tra giới hạn quyết tâm chính trị của Mỹ trong việc bảo vệ Đài Loan thông qua tổ hợp các công cụ hạt nhân, phi hạt nhân, không gian, mạng và tuyên truyền.
Jennifer Parker (ANU): Úc cần phản ứng mạnh mẽ hơn trước hành động nguy hiểm của Trung Quốc ở Biển Đông
Ngày 28/5, học giả Jennifer Parker (ĐH Quốc gia Úc) cho rằng Úc nên phản ứng mạnh mẽ hơn trước các hành động nguy hiểm của Trung Quốc ở Biển Đông trong thời gian gần đây. Cụ thể:
- Các quốc gia không được thờ ơ trước các hành động hung hăng của Trung Quốc: Điều này có thể khiến Trung Quốc tiếp tục áp đặt “bình thường mới” mà không chịu hậu quả chiến lược nào.
- Úc cần có phản ứng mạnh mẽ và nhất quán hơn:
- Ngoại giao: Tăng cường phản ứng ngoại giao với từng vụ việc, cần có các tuyên bố ngoại giao chính thức và lời lẽ mạnh mẽ hơn.
- Thực địa: Đẩy mạnh hợp tác, tuần tra phối hợp với các nước trong khu vực như Philippines.
- Nội lực: Các kế hoạch phát triển hải quân hiện nay của Úc sẽ hoàn thành vào năm 2030-2040, không đáp ứng được tình hình cấp bách hiện tại. Úc cần đầu tư vào các năng lực ngắn hạn như tàu chống mìn, lực lượng tuần duyên và tăng ngân sách quốc phòng.
-(1).png&w=600)
