Mạng tin “Forbes” (Mỹ) cho rằng cuộc chạy đua đóng tàu sân bay ở châu Á đã bùng nổ kể từ khi Trung Quốc tự tay hoàn thiện và đưa vào biên chế quân đội tàu sân bay Liêu Ninh hồi tháng 9/2012 sau khi mua lại chiếc tàu sân bay này của Ucraina. Đồng thời, Trung Quốc hiện đang xuất hiện những quan điểm thù địch nhằm vào Nhật Bản mà không phải là Ấn Độ, nước được cho là có khả năng tự chế tạo được tàu sân bay và có nhiều ưu điểm vượt trội hơn so với Trung Quốc.

Hộ vệ hạm Izumo của Nhật Bản được hạ thủy ngày 6/8 có lượng giãn nước 20.000 tấn và là tàu hộ tống lớn nhất từ trước đến nay. Nhìn tổng thể từ phần mui đến phần đuôi của chiến hạm giống với một tàu sân bay nhưng nhiệm vụ chính của nó vẫn là chống tàu ngầm. Do chỉ đủ diện tích neo đậu cho tối đa 14 trực thăng chống tàu ngầm mà không phải chiến đấu cơ cánh cố định nên Izumo không thực sự là một “tàu sân bay” đúng nghĩa. Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) gọi Izumo là “hộ vệ hạm trực thăng” nhưng theo cách phân loại của nước ngoài, thì Izumo thỏa mãn điều kiện của một “tàu sân bay trực thăng”.Trong khi đó, tàu sân bay đầu tiên INS Vikran do Ấn Độ sản xuất được hạ thủy hôm 12/8 có lượng giãn nước 37.500 tấn. Từ năm 2018, Vikran sẽ được trang bị 36 chiến đấu cơ, trong đó có 29 máy bay Mig.

Theo “Forbes”, “các tàu sân bay này được các nước hạ thủy cùng lúc ở cả hai phía của Trung Quốc”. So sánh với tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc với lượng giãn nước 55.000 tấn, bài báo đặt ra câu hỏi “liệu cuộc chạy đua vũ trang này sẽ đi đến đâu?”. Sau cùng, bài bình luận cho rằng hiện tại tàu sân bay trên 90.000 tấn của Mỹ áp đảo bất kỳ tàu sân bay nào, đồng thời đưa ra luận điểm hiếm thấy rằng Nhật Bản cũng sẽ là một bên trong cuộc chạy đua vũ trang giữa Ấn Độ và Trung Quốc.

Mạng “Indian Express” ngày 13/8 đăng bài bình luận ca ngợi sự kiện Ấn Độ hạ thủy tàu sân bay Vikran rằng “với khả năng đóng và vận hành tàu chiến quy mô lớn như vậy, Ấn Độ đã thực sự gia nhập câu lạc bộ gồm 4 cường quốc quân sự Mỹ, Anh, Pháp và Nga”. Mạng tin “The Times of India” ngày 12/8 cũng đăng bài viết nhan đề “Vikran chọc giận Trung Quốc”. Bài viết đưa ra quan điểm của một học giả Trung Quốc cho rằng sau khi tiếp nhận tàu sân bay “Admiral Gorshkov” từ Nga, “Hải quân Ấn Độ có lẽ sẽ vượt qua Trung Quốc” và việc Ấn Độ đóng tàu sân bay là nhằm răn đe Trung Quốc.

Trong khi đó, trang điện tử của “Thời báo Hoàn cầu”, phụ san của “Nhân dân Nhật báo” - cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đăng bài viết không nhằm vào Ấn Độ mà lại tập trung chú ý vào Nhật Bản khi cho rằng chiến hạm Izumo thực chất là “tàu sân bay chống tàu ngầm”.Trước đó, bài xã luận trong số ra ngày 7/8 của “Thời báo Hoàn cầu” cho rằng tên gọi “Izumo” của hộ vệ hạm Nhật Bản “khiến người ta nhớ đến tiếng than khóc thời phát xít Nhật”, cái tên Izumo (Xuất Vân) trùng với tên gọi của chiếc kỳ hạm tham gia cuộc xâm lược Trung Quốc trước đây.

Nhận định hộ vệ hạm Izumo mới hạ thủy của Nhật Bản thực tế là “tàu sân bay nhỏ có khả năng tiếp nhận chiến đấu cơ cánh cố định”, bài báo chỉ trích: “Gọi Izumo là hộ vệ hạm cũng giống như việc quan chức Nhật Bản nói hành động viếng đền Yasukuni của họ chỉ với ‘tư cách cá nhân’”. Ngoài ra, “Thời báo Hoàn cầu” cũng phản đối mạnh mẽ tên gọi “Izumo” khi cho rằng “Izumo tượng trưng cho khát vọng cháy bỏng muốn phục hồi vị thế cường quốc quân sự, là tiếng kêu thống thiết làm người ta nhớ tới quá khứ choáng váng khi người Nhật tấn công người Mỹ”. Sau đó, bài xã luận nhấn mạnh “Trung Quốc chỉ còn một cách đáp trả duy nhất là tự phát triển một tàu sân bay thực sự”, qua đó khẳng định sự cần thiết phải tự nghiên cứu chế tạo một tàu sân bay “made in China”.

Lê Sơn (gt)