Trong 3 tháng qua, giá dầu thô đã giảm mạnh, từ mức hơn 100 USD/thùng xuống còn dưới 60 USD/thùng. Theo Phó Giáo sư Lee Chia-Yi thuộc RSIS, việc giá dầu thấp không chỉ mang lại lợi ích cho các cá nhân, mà là cơ hội tốt để các chính phủ thực hiện những điều chỉnh hoặc cải cách chính sách.
Sự tiến triển tích cực trong các cuộc đàm phán về biên giới, tình hình chính trị mới ở cả Ấn Độ và Trung Quốc cũng như việc tăng cường các chuyến thăm cấp cao giữa hai nước, nhất là chuyến thăm Trung Quốc sắp tới của Thủ tướng Ấn Độ Modi sẽ tạo ra những động lực mới cho quan hệ Ấn-Trung.
Trung Quốc tuyên bố thắt chặt quan hệ với các nước láng giềng; Việt Nam hoan nghênh mọi sáng kiến duy trì hòa bình ở Biển Đông; Indonesia tiếp tục đánh chìm tàu nước ngoài đánh bắt trái phép; Malaysia chính thức đảm nhiệm chức Chủ tịch Hiệp hội ASEAN
Chủ tịch Chính hiệp Trung Quốc thăm Việt Nam, Đài Loan dự định xây hải đăng trên đảo Ba Bình; Tàu Cảnh sát biển Việt Nam cứu nạn tàu cá Trung Quốc; Philippines dự định xây dựng thêm hai căn cứ hải quân gần Biển Đông; Mỹ phản hồi kiến nghị trừng phạt Trung Quốc về vụ Hải Dương-981
Thái độ “dè dặt” của Trung Quốc trước vụ tòa án Philippines kết tội 9 ngư dân nước này đánh bắt trộm hải sản gần bãi Trăng Khuyết đang làm dấy lên nhiều câu hỏi về “tuyên bố chủ quyền” của Bắc Kinh ở Biển Đông.
Trung Quốc đang có lợi thế trong tranh chấp Biển Đông với các nước láng giềng nhỏ hơn. Tuy nhiên, cơ sở pháp lý cho các tuyên bố chủ quyền mơ hồ của Trung Quốc cũng như cách hành xử chưa tương xứng với vị thế của một cường quốc là những thách thức không dễ vượt qua của Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông.
Bất chấp các đề xuất ở phạm vi khu vực cũng như quốc tế đối với tranh chấp Biển Đông, hiện vẫn chưa có lộ trình rõ ràng nào về cách thức giải quyết. Các bên cần cùng xác định rõ Vùng Đặc quyền Kinh tế ở Biển Đông để từ đó thúc đẩy hợp tác trên biển.
Theo Tiến sĩ Raja Mohan, điểm cốt lõi của chiến lược ngoại giao Ấn Độ Dương của Ấn Độ là xây dựng sức mạnh hải quân riêng của Ấn Độ và mở rộng quan hệ đối tác biển giữa Ấn Độ với các nước khác thông qua các cơ chế song phương, ba bên và nhiều bên.
Thời điểm Trung Quốc và Mỹ đưa ra các tài liệu lập trường về việc Philippines khởi kiện chống lại các yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông cho thấy các nhà hoạch định chính sách của Bắc Kinh và Washington đã nhận ra giá trị của việc chiếm thế thượng phong trong cuộc chiến pháp lý ở Biển Đông và mong muốn tác động đến Tòa Trọng tài, ngay cả khi không trực tiếp tham gia vào vụ kiện.
Phần lớn an ninh thương mại trên khắp Thái Bình Dương là quà tặng của Mỹ. Trung Quốc “hưởng miễn phí” nguồn lợi từ việc Mỹ thi hành các quy tắc hoạt động trên biển. Nhưng ở Tây Thái Bình Dương, Trung Quốc đã hành xử khiêu khích đối với một số đồng minh trung thành của Mỹ, thách thức các giới hạn của luật biển quốc tế.