Trong các hội nghị lớn vừa diễn ra tại khu vực, phần lớn tin tức truyền thông và bình luận của giới phân tích đều nhấn mạnh đến các đề xuất kinh tế lớn của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhưng lại không chú ý đến nội dung nghị sự quốc phòng và an ninh của Bắc Kinh.
Tranh chấp lãnh thổ và vùng biển giữa Trung Quốc, Đài Loan và một số nước Đông Nam Á đang khuấy động khu vực Biển Đông với rất ít triển vọng vấn đề sẽ được giải quyết trong tương lai gần.
Trung Quốc đang thúc đẩy ý tưởng về một hiệp định hữu nghị và hợp tác mới với ASEAN. Liệu đây có phải là Hiệp định Thân thiện và Hợp tác (TAC) phiên bản 2.0 của khu vực? Và một văn bản như vậy sẽ có ý nghĩa thế nào trong việc duy trì hòa bình và ổn định khu vực, đặc biệt ở Biển Đông?
Tiến trình mở cửa của Myanmar trong hai năm qua đã diễn ra với tốc độ đáng ngạc nhiên, cùng với chính sách ngoại giao khéo léo của Chính phủ Myanmar khiến cả thế giới đang đổ xô tới nước này.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thăm chính thức Indonesia, Malaysia và tham dự Hội nghị cấp cao của Tổ chức hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) tại Bali (Indonesia). Đây không chỉ là chuyến công du Đông Nam Á đầu tiên của ông Tập Cận Bình, mà còn là sự ra mắt của ông tại hội nghị cấp cao APEC.
Sau gần 10 năm giữ cương vị cao nhất chính phủ, Thủ tướng Manmohan Singh cuối cùng cũng đã có chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Indonesia sau hai lần tới đất nước vạn đảo tham dự lễ kỷ niệm lần thứ 50 ngày thành lập Hội nghị Á-Phi tại Jakarta (2005) và Hội nghị Cấp cao ASEAN-Ấn Độ, Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á tại Bali (2011).
Việc Tổng thống Mỹ Barack Obama vắng mặt tại hội thượng đỉnh Diễn đàn Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) ở Indonesia, Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á ở Brunei và hủy chuyến thăm chính thức tới Philippines và Malaysia đã khiến sự xuất hiện của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại hội nghị APEC cũng như chuyến thăm của ông tới Indonesia và Malaysia trở nên có ý nghĩa hơn.
Hội nghị cấp cao ASEAN và Thượng đỉnh Đông Á tại Brunei; Trung Quốc phản đối các nước bên ngoài can dự vào Biển Đông và CNOOC mời thầu khai thác dầu khí Biển Đông; Việt-Trung đàm phán khu vực ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ; Ấn Độ kêu gọi hòa bình ở Biển Đông; Ngoại trưởng Mỹ ủng hộ giải quyết tranh chấp biển bằng Tòa Trọng tài; Mỹ-Nhật hối thúc sớm giải quyết tranh chấp Biển Đông
Tổng thống Mỹ đã quyết định hủy chuyến thăm các nước Đông Nam Á cũng như kế hoạch tham dự một loạt cuộc họp quan trọng trong khu vực. Quyết định này đã tạo cơ hội cho Trung Quốc ghi điểm với các nước khu vực, đồng thời thể hiện chiến lược “xoay trục” của Mỹ chỉ là một kế hoạch “trống rỗng”.
Cách đây hai năm, Ngoại trưởng Mỹ khi đó là bà Hillary Clinton thông báo “Chúng tôi quay trở lại châu Á" với vai trò là một cường quốc tại khu vực này. Một trong những bằng chứng rõ rệt nhất của việc Washington tiến hành chính sách "xoay trục châu Á" là kế hoạch bố trí 2.500 thủy quân lục chiến Mỹ tại miền Bắc Úc.