Khi nào thì chiến lược này đạt “trạng thái cân bằng” như mong muốn của Mỹ để chuyển sang một giai đoạn khác? Câu trả lời phụ thuộc nhiều vào cuộc cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc trong khu vực này.
Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nhất thiết phải có lập trường chung trong vấn đề Biển Đông nếu không muốn tiếp tục bị chia rẽ bởi ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Trung Quốc, xa hơn nữa khu vực này sẽ không có hy vọng sống trong hòa bình khi mà sức mạnh và sự quyết đoán của Trung Quốc ngày càng tăng.
Chính sách của Mỹ và cả Trung Quốc đều theo hướng cứng rắn hơn và mọi động thái tiêu cực bởi bên này sẽ được bên kia tìm cách đáp trả. Phức tạp hơn, Trung Quốc cho rằng mình đã mạnh hơn và thấy không nhất thiết phải kiên nhẫn. Cần phải làm gì trước tình hình này?
Giá trị kinh tế của các đảo ở Biển Đông là không đáng kể và có thể được giải quyết tương đối nhanh chóng. Giá trị chiến lược to lớn và kết quả của cuộc tranh giành các đảo này sẽ có tác động toàn cầu. Bất kỳ cuộc khủng hoảng quân sự trong khu vực sẽ dẫn tới hậu quả chính trị và kinh tế toàn cầu.
Mặc dù nền kinh tế đang phải đối mặt với những điều kiện khó khăn, nhưng Nga không dễ bị "quật ngã" trong lĩnh vực tài chính. Thực tế cho thấy vấn đề nợ nước ngoài của Nga thời gian qua đã được thổi phồng đáng kể.
Việc nhìn nhận và hiểu nhau để cùng tồn tại giữa Trung Quốc và Mỹ là điều hết sức quan trọng. Đó chính là nội dung bài phát biểu của Phó Doanh, Chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại Quốc hội Trung Quốc về quan hệ Trung – Mỹ tại Viện nghiên cứu Mỹ, Học viện khoa học xã hội Trung Quốc. Dưới đây là một số nội dung chính của bài phát biểu.
Trung Quốc - ASEAN nhất trí sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử; Tàu tuần tra Trung Quốc xâm phạm vùng biển của Malaysia; Nhật Bản - Philippines phản đối hành động thay đổi nguyên trạng trên biển; Tổng thống Mỹ: ‘Hoạt động xây đảo của Trung Quốc phản tác dụng’; Úc chỉ trích hành động đơn phương của Trung Quốc
Việc xây dựng các đảo nhân tạo là ví dụ xác thực mới nhất và kịch tính nhất về sự cứng rắn đang gia tăng của Trung Quốc tại Biển Đông. Có 3 giả thiết về hành vi quyết đoán và cứng rắn của Trung Quốc đối với tranh chấp Biển Đông.
Những bước đi nhằm tranh giành ảnh hưởng của Mỹ và Trung Quốc đối với các nước khu vực Đông Nam Á sẽ là thách thức cản trở Campuchia thực hiện đường lối đối ngoại độc lập. Vì vậy duy trì phương cách ASEAN và vai trò trung tâm của ASEAN sẽ là phương thức tốt nhất để giúp Campuchia có được đường lối ngoại giao độc lập cũng như để phục vụ lợi ích quốc gia của họ.
Quan hệ an ninh Nhật Bản-Úc góp phần quan trọng vào hòa bình, ổn định khu vực. Tuy nhiên, mối quan hệ này đang chịu ảnh hưởng bởi môi trường an ninh khu vực ngày càng thay đổi, nhất là quan hệ ràng buộc của hai nước này với Trung Quốc.