Đầu tuần này, Mỹ đã tiến hành chiến dịch FONOP thứ 4 trên Biển Đông trong năm nay, sau khi tái khởi động chiến dịch này vào tháng 5/2017 sau 7 tháng tạm ngừng. Theo hãng tin Reuters, tàu USS Chafee - tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke - đã thách thức yêu sách biển quá mức của Trung Quốc ở quần đảo Hoàng Sa trên Biển Đông.
Những thách thức mới của Tập Cận Bình sẽ chính thức bắt đầu sau khi ông đọc xong báo cáo chính trị của mình tại đại hội. Những thách thức đó chính là làm sao để nối dài những thành công trong quá khứ về cải cách và phát triển kinh tế.
Trung Quốc cho biết, các thiết bị không người lái cũng có thể sẽ sớm được triển khai trong lực lượng Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) để giúp thực hiện các nhiệm vụ thăm dò và tấn công “nhờ khả năng mang theo rađa, các thiết bị phát hiện tàu ngầm hay tên lửa”.
Trung Quốc đang nắm giữ tất cả những “quân bài” trên Biển Đông. Ngoài sự xuất hiện thoáng qua mang tính “răn đe lấy lệ” của Hải quân các nước phương Tây, Trung Quốc đã củng cố được ưu thế rõ rệt ở Biển Đông thông qua những bước đi chậm rãi nhưng đầy toan tính.
Trong bối cảnh có tin cho biết Bắc Kinh và Moskva đang đóng vai trò "hạ nhiệt" căng thẳng với Triều Tiên, những động thái của lực lượng không quân Trung Quốc và Nga xung quanh Nhật Bản dường như đang làm gia tăng áp lực, buộc Tokyo phải tăng chi tiêu quốc phòng.
Viện Chính sách Xã hội châu Á (ASPI) mới đây công bố một báo cáo kêu gọi tìm ra một cách tiếp cận mới cho các vấn đề kinh tế và an ninh trong khu vực. Giám đốc dự án của báo cáo này cho rằng căng thẳng xung quanh vấn đề Triều Tiên và sự chi phối của Mỹ và Trung Quốc trong việc tìm ra một giải pháp cho vấn đề này đặt ra nhu cầu về một cơ cấu đa phương mạnh mẽ hơn tại châu Á.
Có nhiều cách thức để một chính phủ có thể đòi hỏi các quyền lợi trên trường quốc tế: Một số dùng sức mạnh quân sự, một số khác lại dùng cách phá hoại hay hăm dọa. Tại châu Á, châu Phi, châu Mỹ Latinh, và kể cả châu Âu, Trung Quốc hiện đều đang đầu tư để đạt được những thứ mà họ muốn có từ các quốc gia và chính phủ đang trong hoàn cảnh túng thiếu.
Tình hình Biển Đông dường như lại nóng lên sau khi Trung Quốc chỉ trích Indonesia về quyết định đổi tên khu vực đảo Natuna giàu khí đốt tự nhiên của nước này. Điều gì ẩn sau một cái tên như vậy? Có vẻ như nó mang khá nhiều ý nghĩa, đặc biệt đối với những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, khu vực Bắc Kinh ngày càng có xu hướng coi là sân sau.
Hạm đội tàu cá Trung Quốc tràn xuống Biển Đông; Việt Nam phản đối Trung Quốc huấn luyện bắn đạn thật ở Hoàng Sa; Quan chức Indonesia khẳng định việc đổi tên Biển Bắc Natuna là hợp pháp; Indonesia - Nhật Bản tăng cường hợp tác ở quần đảo xa.
Vài ngày sau khi Philippines và Trung Quốc báo hiệu đã đạt được một “tạm ước” mới ở Biển Đông, quan hệ hai nước một lần nữa lại căng thẳng vì các động thái quân sự ở vùng biển chiến lược.