Động thái ồ ạt bồi đắp cải tạo đất, xây dựng các đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông đang báo động cả khu vực cũng như Mỹ và các nước khác. Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 26 cũng ra tuyên bố chung quan ngại về hoà bình, ổn định, an ninh, môi trường ở biển này.
Hành vi “đảo hóa” của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam đang làm hủy hoại nghiêm trọng môi trường, làm mất cân bằng sinh thái Biển Đông, vi phạm luật pháp quốc tế và đi ngược lại với xu hướng của khu vực về bảo vệ môi trường biển.
Đáp lại những lo ngại của thế giới về quy mô và tốc độ cải tạo các bãi ngầm thành các đảo nhân tạo ở Biển Đông, Trung Quốc lại có thêm một bước tiến mới khi loan tin chuẩn bị triển khai các đảo di động ở Trường Sa.
Những động thái gần đây cho thấy Trung Quốc đang sử dụng chiến thuật mới nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược là kiểm soát hoàn toàn Biển Đông, thực hiện giấc mơ Trung Hoa. Tuy nhiên, khả năng hiện thực hóa giấc mơ này còn bỏ ngỏ, khi ngày càng có nhiều nước lo ngại và phản ứng với các tham vọng của Trung Quốc.
Xung đột lợi ích không chỉ còn giới hạn giữa các nước có tranh chấp trên Biển Đông mà giữa một bên là Trung Quốc và một bên là cả cộng đồng quốc tế. Đây là sự thay đổi nguyên trạng khu vực lớn nhất theo đúng nghĩa từ thay đổi tương quan lực lượng, ổn định khu vực tới thay đổi môi trường biển.