Thương mại là đề tài chính trong chuyến công du của Ngoại trưởng Clinton đến châu Phi trong tuần này, khi bà gặp gỡ các nhà lãnh đạo doanh nghiệp để thảo luận về việc tiếp tục mở cửa thị trường Mỹ cho hàng hóa của châu Phi. Bà nói: “Sự hiện diện của Trung Quốc tại châu Phi phản ánh thực tế là Bắc Kinh đang có những lợi ích quan trọng và ngày càng gia tăng tại châu lục này, bao gồm việc tiếp cận các nguồn tài nguyên và thị trường. Mỹ không xem những quyền lợi này của Trung Quốc như những xung khắc cố hữu với các quyền lợi của Mỹ”.

Kim ngạch thương mại giữa Trung Quốc và châu Phi tăng hơn 40% trong năm ngoái, lên tới gần 127 tỉ USD, phần lớn là các khoáng sản và dầu mỏ trong bối cảnh Bắc Kinh đang tìm nguồn nhiên liệu để cung ứng cho nền kinh tế khổng lồ của mình.

Ngoại trưởng Clinton nói rằng Chính quyền của Tổng thống Obama hy vọng rằng Trung Quốc sẽ thành công trong những nỗ lực kinh tế vì lợi ích của nhân dân Trung Quốc và nước này sẽ đảm nhận một vai trò to lớn và có trách nhiệm hơn trong việc giải quyết những thách thức ở châu Phi. Bà Clinton nói: “Tuy nhiên, chúng tôi lo ngại rằng các chính sách viện trợ và đầu tư của Trung Quốc tại châu Phi không nhất quán với các nguyên tắc được quốc tế chấp nhận. Trung Quốc thường không tận dụng tài năng của nhân dân châu Phi trong khi theo đuổi các lợi ích kinh tế của họ”. Các dự án xây dựng lớn do Trung Quốc thực hiện tại châu Phi thường sử dụng nhân công Trung Quốc tạm trú ngay tại địa điểm công trình. Các công đoàn ở châu Phi phàn nàn rằng những dự án đó không tạo ra việc cho người lao động địa phương. 

Ngoại trưởng Clinton nói rằng các nhà ngoại giao Mỹ tại châu Phi đang tiếp xúc với các đồng sự Trung Quốc để thăm dò các lĩnh vực hợp tác và đánh giá vai trò tổng thể của Trung Quốc tại châu Phi. Bà Clinton nói: “Chúng tôi muốn hợp tác chặt chẽ hơn với Trung Quốc và với các nước khác để bảo đảm rằng khi chúng ta làm ăn với châu Phi, chúng ta sẽ không làm hại môi trường và chỉ sinh lợi cho các quốc gia và nhân dân châu Phi”.

Mặc dù vị trí của Mỹ là đối tác thương mại hàng đầu của châu Phi đã bị thay thế, song nước này vẫn là nước cấp viện lớn nhất cho châu Phi. Ngoại trưởng Clinton nói rằng các chương trình trợ giúp và đầu tư của Mỹ tại châu Phi được thực hiện trên cơ sở đối tác, chứ không phải theo kiểu "phân phát". Bà Clinton nói rằng bà không muốn chứng kiến một chế độ thực dân mới tại châu Phi.

Về phần mình, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Bắc Kinh chưa bao giờ biến bất cứ nước nào ở châu Phi thành thuộc địa. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói rằng cả Trung Quốc lẫn châu Phi đều đã từng chịu đau khổ vì tham vọng đế quốc và bị áp bức, do đó Trung Quốc hiểu rất rõ tầm quan trọng của sự tôn trọng và quyền bình đẳng.

  Theo VOA

 Hiền Lương (gt)