Câu hỏi được đặt ra là Washington và các đồng minh nên làm gì? Trong 5 năm qua, Trung Quốc đã xây dựng 12 cơ sở quân sự quan trọng tại Biển Đông, bao gồm 3 căn cứ kiên cố cho không quân.
Bằng việc triển khai kết hợp các phương thức khác nhau, Trung Quốc tìm cách cân bằng lợi ích với Mỹ, kiềm chế Nhật và Hàn Quốc, giữ ASEAN trong vòng ảnh hưởng, lôi kéo Nga can dự, đồng thời hạn chế tối đa tác động cộng hưởng từ nhiều điểm nóng, tiếp tục kiểm soát tranh chấp Biển Đông để tránh các hệ lụy bất lợi cho các mục tiêu chiến lược mà Trung Quốc đã đặt ra.
Tính phức tạp của thương mại toàn cầu và phong trào chuỗi giá trị tại các nước ASEAN có nghĩa là mức độ ảnh hưởng của khu vực đối với cú sốc từ bên ngoài đang ngày càng có tính liên kết và tác động toàn diện hơn.
Kịch bản tồi tệ nhất là việc chính quyền Triều Tiên sụp đổ và khoảng trống chính trị được tạo ra sau đó. Cạnh tranh lợi ích ở Triều Tiên có thể đẩy hai quốc gia quyền lực nhất thế giới là Mỹ và Trung Quốc vào cuộc xung đột quân sự trực tiếp.
Các thiết bị không người lái có thể là một giải pháp lý tưởng cho chiến tranh phức hợp. Với các thiết bị này, Mỹ có thể tăng cường việc tiếp cận các tàu của Trung Quốc, đồng thời tránh bị xem là khiêu khích hay đối mặt với các chạm không mong muốn.
Trung Quốc có kế hoạch tăng cường tàu Hải quân lên con số 351 tàu vào năm 2020 và xây dựng 5 tàu sân bay trong vòng 15 năm tới, nâng số lượng tàu sân bay của lực lượng Hải quân Trung Quốc lên 6 tàu.
Nghiên cứu những tư liệu và chứng cứ cho thấy, rõ ràng là những văn kiện pháp lý quốc tế từ Tuyên bố Cairo năm 1943, Tuyên ngôn Hội nghị Potsdam năm 1945, Hòa ước San Francisco năm 1951 và Hội nghị Geneve năm 1954 đều đã thừa nhận chủ quyền của Nhà nước Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Với việc ra lệnh tấn công chóng vánh vào căn cứ quân sự của Syria, Chính phủ Mỹ đã thể hiện thái độ cứng rắn với Chính quyền Bashar al-Assad và đồng minh của Nga. Cuộc khủng hoảng bất chợt này đã đặt dấu hỏi về triển vọng xích lại gần nhau giữa Nga và Mỹ.
Cả Trung Quốc và Mỹ đều theo đuổi các mục tiêu răn đe nhằm bảo vệ những lợi ích của mình. Tuy nhiên những lợi ích sống còn của Mỹ và lợi ích cốt lõi của Trung Quốc khác xa nhau. Do đó các yếu tố răn đe của hai quốc gia cần được cân bằng và được hiểu lẫn nhau để không làm xói mòn mục tiêu chung về ổn định khu vực.
Các công ty Trung Quốc đã đến các nước ASEAN để xây dựng các dự án cơ sở hạ tầng quy mô lớn. Tuy nhiên, mô hình “đầu tư” Trung Quốc làm dấy lên sự quan tâm, cần xem xét kỹ lưỡng, đặc biệt rằng đây thực chất có phải là một dạng cho vay vốn dài hạn?